30 zan sipoq yo ma zungging nyi lui sutho qo wo so tong be
Maubo myoqmyang yoq ri, Yunnan ming Sikung mau Lungchon ginwang Wangzishu bum mi saiwon la up nyi ashi mi, asak 61 zan be He Xangzhvi gi sipoq yo mi jinwun nyi be. Yvang sipoq nyuq mi kat sopgvat wu ri, zhvumzhvum zi ga yvang wobun gvat ra. “Gungtai wa, kinyi kalong ku ra?”ga muzui bang le myigvat gvizhang, yvang gi “Bumnyu haulong ma ku gveq, a-nyuq 2 haq mai zi kuq gveq o”ga daijvo gvat be, kunngvui mikon te kau ma, sipoq ku bang jin nyi bum begvo...
1996 zan ri, He Xangzhvi gi Lungchon Wangzishu ma seng mi sipoq saibyvong mu zui nyi be, 2002 zan ri rungwap liklai lui yvang ri seng mai toqlo be, hau tangzan ri, myit a byit e Zaizo pimyvi xiyuq gi rung mai toq lo e pyizum wui eq mingbyu wui ri, bum-yo 10 mu mi sipoq shuiho lui, Lungchon ginwang Wangzishu Xangzhvi sipoq rung shui cuq be. Yvang lvom daijvo ri “Haukun ngun a wo lui zhakking ri a wo wui, yvumsing zhvat lvap le, nve le, dun le gvut lui, loq mi lungzhu pokpok yvang” ga.
Sipoq ku gatdik su nvamo xiyuq dai ri: “ Hikun sipoq zhum kat ung ri mo-pyi bve ja, akui gi zege mo dut be” ga. Yvang e loqzo gvazving buk mi gvadvo ri: lvomo 3 qap 28 nyi ri ku e sipoq 18 gvungjvin, 1 jvin 15 koi; 4 qap 5 nyi ku e sipoq 5 gvungjvin, 1 jvin 30 koi, kizan cung ri, zoshang e zhongpau ri wo zvingluq be ga
Xangzhvi sipoq yo mi wang e wu zhang, faxoq chidvau haubve chung e wo gi roqyvang a myang ngvut ra. He Xangzhvi daijvo ri “ Ximyvang zan lailo ri, ngamoq gi faxoq chi roq a chung wu, byu eq myoqsat, myibo dvap mu bausat, punbvup haubve zi gvat le, ngun zhvau zhe zangtoq ri kai, asu sipoq shuq ri myitmu ra” ga, He Xang zhvi sipoq yo ma myizve mi jvaqgvat wu zhang, zhvizhvin isum du dotoq lo be. Yvang ga ri: “Myuq kau bang hai paqzhvi sele lvu ga zhaq lo haqmyi agvo, dai zhang gi myvipo bve gvut lo ja, maumyi migum ge zi ngvut le ”ga.
Yvangmoq xidong mai zuilo gvi lui, Kunmyin ma sipoq wui su Xi hu wa cezan yvangzhvang sipoq lo wuishuq ra. Xi hu wa xiyuq dai ri: “Nvamo xiyuq e sipoq gi isam zhvoi, shuq ri ngvam, ngo zanwui isum sho jvin lowui lui numnang wui ri gambyi gvun le” ga. Sipoq rung mai akui gi tungking sipoq sai e mai lai lui, sipoq ne, sipoq pyu, sipoq zhvin xibve advan dvan sai zhatlvuq lui, “Xangzhvi”“Xunchon” “Myilanxang” ga mying myving mu, mingzvang, mauzvang ma qeon mying ri zhaq woyu wu begvo.
2009 zan ri, He Xangzhvi e yvangzo Li Bvo dvanmo zhong mai ongtoq mu, yvangnu hikun le dong sipoq saibyvong mu zuinyi e lo myang lui, byvatsik le muzui loqzo lo soitoq byi mu dai e gi: “Anu, akui byvat nving zhimu sik chung ra be” ga. Asu e He Xangzhvi gi yu mu zvik zi haqdvo dvo be. Yvang ga ri: Zhakking gi sipoq ka-u ku lo bve adat gamkoq kai ma ga. Lanyi ma ri, yvang gi yvangzo datbyvung mai sipoq daiung e lo myang lui, zoshang gvo be ngvut ra, gelum be ngvut ra ga lawo myit ra.
Akui sipoq rung xiri zhe ringlo nyi be, yvangzo Li Bvo ri sakram wui eq laha gvut lui, datbyvung bve mai myomyo chom kojvo lo, datbyvung mai chom daiung, mangzo wui ngvutzhang tungking zhimu mai sipoq sainyi gvut chom shigut nyi agvo. He Xangzhvi zhe gibu le gi sipoq gai hezoshe mi bilom byu 560 yvum bang ngun woho bum mu ngvut ra, anvik zan ri, yvangmoq sipoq zangshu e ngun gi 182 mun koi, sipoq ku bang ri byi e muzui pau gi 50 mun koi, wakau mangzo bve lvang ngun woho bum begvo.
Sikung mau ma mingbyu gungtai gvutnyi su He Xangzhvi e mausau buk ma sipoq haq 3 qap zhvapgvat dvo ra, 2018 zan ri byapmang sipoq migum mu dailvum kun, yvang gi ganbu bve ri bum mi 3 nyi lo shuilving mu, 3 myi bvo boshoq e byapmang sipoq xi gam lo myangho gvo ngvut le. Akui sipoq byap xiri lago migum ge mu, zhaq lo chomwu agvo. Yvang eq sipoq yo mi qo shuisai le gvut mu, akui sipoq yo mi yvang modo wowang lui, sipoq ku to qo ri zhe wo lawan be.
Nyuizhvoi e sipoq yo ma, He Xangzhvi gi sanghi wosai e sipoq saibyvong rung ri byuwu nyi ra. Bumqi ma, Zaizo myiwe wui gi kunngui yau yang te eq gvut sipoq kujin nyi agvo, maumyi xilong ma e sipoq ri zhewe shoq homnam toq lo nyi be ngvut ra. He Xangzhvi zhvat dai ri, yvang gi sipoq byap e zhun dut be ga, asu wabyu tumbyu wo myitse nyi le, yvang eq shuigvut e mizho, bummo noq ma sipoq xi ngunho wang lawo dut lo e ngvut le ga. (Gva bang: Zhvinyu Konglum Tan Liqin Pai Zharoi) (Puqsu: Pauyam Lazhoi )